Nieuwe businessmodellen als antwoord op een nieuwe vraag en verhoogde productiviteit in de bouwketen.
Thema 1 : 100% behoud van gebouwen in voortdurende verandering
De bouwsector is een van de grootste materiaal- en energieverbruikers. Circulair bouwen beoogt een antwoord op deze uitdaging.
Nieuwe gebouwen moeten dynamisch, flexibel, en aanpasbaar aan wijzigende behoeften en eisen. Deze flexibiliteit, de mogelijkheid om efficiënt van functie te veranderen, wordt vereenvoudigd door circulaire principes zoals het bouwen in lagen en losmaakbare componenten. Dit laatste draagt ook bij tot behoud van waarde vanuit materiaal-standpunt.
Bestaande gebouwen worden op hun intrinsiek waarde-potentieel beoordeeld; schaarste (materiaal, energie, arbeid,…), markt, maatschappij en regelgeving pushen de markt naar levensduurverlenging van gebouwen en structuren.
En gebouwen die worden afgebroken, fungeren als grondstof-mijn. Als gevolg van, en ondanks, de niet-circulaire bouwmethodes moet de bouwsector zich organiseren om de hoogste waarde uit de materialen te putten via hergebruik, recyclage en remanufacturing.
Hierdoor wordt ook een stap gezet om de ecologische voetafdruk van gebouwen en bouwmaterialen te verminderen: lage impact materialen en gebouwen. Ook biogebaseerde grondstoffen kunnen hier tot bijdragen, net zoals korte kringlopen.
Thema 2 : De traditionele bouwketen maakt plaats voor een nieuw waarde-netwerk
De productiviteit van de bouw is laag. Nieuwe productie-modellen en samenwerkingsvormen worden noodzakelijk om de betaalbaarheid van wonen en leven te behouden. Automatisatie en prefabricatie doet de rol van de aannemer verschuiven. Via samenwerkingsverbanden behoudt de aannemer-ondernemer zijn centrale rol als centraal punt in het ontwerp, productie, uitvoering, onderhoud en beheer van het gebouw.
Hierbij is de marktvraag en de aanbesteding, is nog te veel geënt op de initiële bouwkost en de investering bij bouw en op korte termijn. Indien we uitgaan van de levenscycluskost van een gebouw, dan leidt dit tot andere keuzes. De gebruiksfase met kwaliteit van leven en werken, energie, water en onderhoud maar ook einde-levensduur, dient mee opgenomen worden.
Ook rond de notie ‘eigenaarschap’ treden verschuivingen op: bouwcomponenten, licht en energie, ruimte tot en met gebouwen worden eerder als dienst-as a service aangeboden, waarbij wordt betaald voor hun gebruik. Sharing, vanuit een platform-aanbod, van diensten gebruik maken, speelt in op deze trend en deelt assets, en functies (mobiliteit, buitenruimte, wasmachine, materieel en materiaal voor bouw,…)
Onze objectieven inzake kringloopeconomie gaan van onze eigen productiefaciliteiten tot aan de sloop van gebouwen. In onze fabrieken willende we tegen 2025 geen afval meer naar het stort sturen. Voor sloopwerven wensen we tegen dan in minstens 5 landen een programma te hebben voor het recycleren van glaswol en steenwol uit sloopprojecten.
we staan voor een gigantische uitdaging in termen van klimaatdoelstellingen, enkel een ambitieuze visie in combinatie met de nodige creativiteit, vernieuwende business modellen en een stevige portie daadkracht zullen ons toelaten deze doelstellingen te bereiken. Ik vind het dan ook bijzonder zinvol om vanuit mijn huidige rol hieraan een steentje bij te dragen, teneinde duurzamere en innovatieve oplossingen naar voor te kunnen schuiven.
Evolueren van eigenaarschap naar co-ownership lijkt me noodzakelijk om het aantal have-nots niet verder te laten oplopen. Een samenleving waarin zo veel mogelijk mensen zich veilig voelen en gerust zijn over hun toekomst is een noodzakelijk deel van de evolutie naar meer duurzaamheid. Om diezelfde reden is de transformatie in de bouwketen van samenwerkingsverbanden naar co-creatie wenselijk. Enkel zo kan elke participant in het bouwproces maximaal expertise en inzet leveren voor een optimaal resultaat, en tegelijk rekenen op een faire waardering.
De opportuniteiten voor levensduurverlenging van materialen bevinden zich daar waar maatschappelijke en technische kwaliteiten samenkomen. Creativiteit en sectoroverschrijdende co-creatie zijn van essentieel belang in de transitie naar bouwmethodieken die in evenwicht zijn met onze natuur.
Transversale vragen voor de 2 thema’s
1. | Wat is de impact van deze toekomstscenario’s op de aannemer/bouwsector en hierbij horend wat is de impact op de waardeketen. |
2. | Wat zijn onze sterktes in België of wat zouden onze sterktes moeten zijn om met deze scenario’s om te gaan. |
3. | Wat zijn de succesvoorwaarden, maw wat zijn de noodzakelijke randvoorwaarden om de bouwsector binnen deze scenario’s succesvol te laten floreren en welke ondersteunende en stimulerende stappen (voor de komende decennia) zijn hiervoor nodig. |
4. | Hoe zit het met de betaalbaarheid voor bouwen binnen deze toekomstscenario. Affordability covers financial issues (can the client still pay for this in a reasonable way?), ecological issues (CO2, materials, available space, …), … |
Evenement georganiseerd in het kader van het Visiecomité in samenwerking met